Historia
Miasto Królewiec (Kaliningrad), zostało założone jako osada przy
zamku, przez Zakon Kawalerów Mieczowych, przez króla Ottocara II z
Bohemii (Czech). Zbudowane zostaje na zgliszczach osady pruskiej
podbitej podczas drugiej krucjaty przeciwko pogańskim Prusom w latach 1253 - 1257. Osada
pogańskich Prusów mogła być założona nawet 300 lat przed Chrystusem. Jej mieszkańcy
zajmowali się głównie łowiectwem i rybactwem. W 1255 po zajęciu tych ziem,
zbudowany zostaje drewniany, a w 1257 murowany zamek. Nowo powstała osada i zamek nazwane
zostają na cześć przywódcy - Königsberg - góra króla. W 1262 kończy się
3-letnie, nieudane oblężenie zamku przez pogańskich Prusów.
Walki zakonu z plemionami kończą się w 1283 roku i przybywają tu osadnicy z Niemiec. W 1286
miasto otrzymało prawa miejskie.
W 1333 roku rozpoczyna się budowa katedry. W roku 1339 miasto
będące jednym z ważniejszych portów państwa krzyżackiego przyłącza się do Ligi
Hanzeatyckiej. W 1387 kończy się budowa charakterystycznej wieży
zamkowej; tym samym budowa całego zamku jest ukończona.
W 1384 zakon podbija część Litwy. Rok później
Polska i Litwa jednoczą się i prowadza zwycięską wojnę z zakonem. W 1410 zjednoczone wojska
miażdżą wojska krzyżackie w bitwie pod Grunwaldem. W 1440 część miast odrywa
się od państwa krzyżackiego i składa hołd królowi polskiemu. W 1454 zaczyna
się Wojna Trzynastoletnia.
Tego samego roku w mieście wybucha rebelia, w wyniku której ucierpiał również zamek.
Po utracie Malborka, od 1457 siedziba Wielkiego Mistrza przeniesiona jest do Królewca.
W wyniku wojny zakon traci większość terytorium na korzyść Polski.
W 1511 21-letni wtedy Albrecht, margrabia Brandenburgii, zostaje mistrzem
zakonu. W 1525 mistrz zakonu składa królowi Polski Zygmuntowi I (swemu wujowi) Hołd Pruski,
Prusy stają się lennem Polski. Wraz z odejściem Wielkiego Mistrza od katolicyzmu,
Prusy stają się państwem świeckim i tracą poparcie katolickiego rycerstwa Europy
zachodniej. Królewiec staje się stolicą oraz siedzibą książąt, a po koronacji w 1701 roku
siedzibą króla Prus.
W 1544 roku Albrecht Hohenzollern ufundował Uniwersytet Królewiecki. W 1578 zamek
był przebudowywany i rozbudowywany.
W 1618 roku Prusy łączą się z Brandenburgią. Tego samego roku
książę Albrecht umiera.
W 1626 roku Prusy i Polska zostają zaatakowane i splądrowane przez
Szwedów.
11 lipca 1657 na zamku w Królewcu rodzi się Fryderyk III Brandenburski,
który 18 stycznia 1701 zostaje na tu koronowany.
Wielka plaga w latach 1709-1711 pozbawia życia 250 tys. ludzi. W 1717 roku Fryderyk ofiarowuje
carowi Piotrowi I Wielkiemu Bursztynową Komnatę, uznawana za siódmy cud świata.
Prace nad nią zakończoną w 1770 roku. Komnata posiadała 565 świeczniki
oświetlające mozaiki i lustra, tworząc niepowtarzalny efekt.
Piotr I umieszcza komnatę w Carskim Siole (koło St. Petersburga), skąd w 1941 zostaje zrabowana przez wojska niemieckie.
W 1724 trzy miasta wokół zamku łączą się w jedno miasto Königsberg. Tego samego
roku urodził się Immanuel Kant - genialny
student, wykładowca i późniejszy rektor tamtejszego uniwersytetu. W 1756 wybucha Wojna
Siedmioletnia pomiędzy Prusami, Rosja i Austria. Prusy uczestniczą w rozbiorach Polski w
latach 1772, 1793 i 1795.
Początek wieku Europę dominują wojny napoleońskie. W 1807 armia Napoleona
wkracza również do Prus. Fryderyk Wilhelm III prosi o pomoc cara Aleksandra I, jednak
połączone armie doznają klęski i Francuzi okupują również część Rosji. Prusy i Rosja
zawierają pakt przeciwko Napoleonowi w 1812 roku. Prusy Wschodnie przyłączają
się do Rzeszy Niemieckiej w roku 1871.
Traktat Wersalski w 1919 ponownie oddziela Prusy Wschodnie od Niemiec. Teren
oddzielający należy do Polski i nazywany był "polskim korytarzem". W 1939 wybucha wojna.
W obliczu ofensywy wojsk radzieckich w 1944 podjęta zostaje decyzja o zamianie Królewca w
twierdze. Miasto, a przede wszystkim starówka i zamek doznaje wielkich zniszczeń
podczas tzw. nalotów dywanowych Brytyjczyków w sierpniu 1944 roku. Miasto broni
się aż od stycznia do kwietnia 1945 roku. Miejscowa ludność uwięziona w oblężeniu stara
się wydostać głownie drogami wodnymi. Po przejęciu miasta przez Rosjan straty ocenia
się na około 90%.
Oficjalnie podczas bombardowań zniszczona została też Bursztynowa
Komnata, przywieziona z Carskiego Sioła, zmontowana w jednej z komnat zamku w Królewcu.
Ponieważ jednak nie znaleziono jej
szczątków, różne relacje świadków jej wywiezienia zachęciły do poszukiwana wielu
"łowców skarbów" z całego świata. Jednak do dziś nie udało się jej odnaleźć.
W 1945 roku, na mocy Konferencji Poczdamskiej, Królewiec został
włączony do ZSRR . Od 1946 roku zmieniono nazwę na Kaliningrad (od Michaiła Kalinina
zmarłego w tym roku rewolucjonisty). W roku 1948 miasto zostaje częściowo odbudowane, a
resztki ludności niemieckiej deportowane.
Ruiny zamku, zniszczonego głównie podczas nalotów Brytyjskich, zostają ostatecznie
wysadzone w latach 1967-1969. W miejsce te powstaje Dom Sowietów, typowa komunistyczna budowla,
przyszła siedziba partii komunistycznej. Jednak prace nie zostają ukończone - projektanci nie
uwzględnili bowiem podziemi zamku i nowa budowla zapada się i przechyla, nie jest bezpieczna -
w tym też stanie znajduje się do dziś.
W roku 1991 Kaliningrad zamieszkiwało około 5000 Niemców, a
Okręg Kaliningradzki około 13000.
|